Biblioteczne naj…
Książki są nie tylko źródłem wiedzy, ale także fascynującymi obiektami, które mogą przybierać różne formy i rozmiary. Od gigantycznych tomów, które zasługują na miano “największych książek na świecie”, po mikroskopijne dzieła sztuki, które można określić jako te “najmniejsze na świecie”.
Zacznijmy od największych wydrukowanych książek. Jeżeli chcecie taką zobaczyć musicie wybrać się do… Dubaju. Tam znajduje się mierząca 8,6 metra i szeroka na 5 metrów książka, która waży aż 1500 kilogramów. Poświęcona została ona Mahometowi, a na jej 429 stronach opisano osiągnięcia proroka i pozytywny wpływ islamu na światową kulturę! To niesamowite, jak duża może być książka, prawda?
Manuskrypty także mają swojego giganta. Codex Gigas uważany jest dzisiaj za największy znany ludzkości średniowieczny rękopis. Księga o wysokości 91 cm waży 75 kg, ma 50 cm szerokości i 28 cm grubości. Przypuszcza się, że do wykonania jej oprawy ze skóry zabito około 160 zwierząt, a konkretnie – osłów.
Co ciekawe, te ekstremalne rozmiary książek nie są tylko dla pokazania. Wielkość książki może wpływać na sposób, w jaki jest ona doświadczana przez czytelnika. Na przykład, przeglądanie ogromnej książki może być prawdziwym doświadczeniem sensorycznym, wymagającym fizycznego wysiłku do przewracania stron i poruszania się po niej.
Najmniejsze książki na świecie są tak małe, że nie można ich przeczytać gołym okiem. Wymagają one specjalnych narzędzi do czytania i mogą być traktowane bardziej jako dzieła sztuki niż praktyczne przedmioty do czytania.
Według Księgi Rekordów Guinnessa, najmniejszą książką na świecie jest dzieło Malcolma Douglasa Chaplina zatytułowane Teeny Ted from Turnip Town. Jest to reprodukcja 30-stronicowej opowieści, która mieści się na szerokości ludzkiego włosa, wytrawiona za pomocą wiązki jonów na czystym krystalicznym krzemie w laboratorium Simon Frazer University w Kanadzie. Ma ona wymiary 70 na 100 mikrometrów. Książka posiada ISBN-978-1-894897-17-4 chociaż, aby go odczytać będziesz potrzebować mikroskopu elektronowego.
Polska również może pochwalić się swoimi najmniejszymi książkami. W katowickiej dzielnicy Piotrowice znajduje się 
Muzeum Najmniejszych Książek na Świecie im. Zygmunta Szkocnego. W muzeum zgromadzono 87 dzieł mikrointroligatorstwa, wśród których znajdują się m.in. biografie Leonarda da Vinci i Fryderyka Chopina.
Zygmunt Szkocny (1911 – 2003) to twórca ręcznie pisanych miniaturowych książek oraz rekordzista Księgi rekordów Guinnessa za najmniejszą książkę świata „Alfabet łaciński” o wymiarach 0,8 na 1 milimetr. Przez całe swoje życie stworzył 165 miniaturowych książek, z czego część niestety została zniszczona w czasie wojny.
Bez względu na to, czy są wielkie jak meble, czy małe jak ziarnko piasku, książki są niesamowitymi przedmiotami, które mają moc przenoszenia nas do innych światów i epok. Są one dowodem na nieskończoną kreatywność ludzkiego ducha i naszą zdolność do tworzenia rzeczy zarówno wielkich, jak i małych.
A może w Waszych domowych biblioteczkach znajdują się podobne okazy? Podzielcie się zdjęciami.
Zapraszam na kolejną część bibliotecznych naj…, która będzie poświęcona najgrubszym i najdłuższym książkom świata.