Nagrody Nobla 2020

Wczoraj po południu świat
zelektryzowała wiadomość, że tegoroczną literacką Nagrodę Nobla przyznano amerykańskiej poetce i eseistce Louise
Glück za „niemożliwy do pomylenia poetycki głos, którego surowe piękno
przekształca indywidualną egzystencję w uniwersalne doświadczenie”. Glück jest
autorką wielu książek poetyckich. Jej prace były wielokrotnie doceniane przez
krytyków: obok Nagrody Pulitzera w dziedzinie poezji (1993), Nagrody Bollingena
(2001) i amerykańskiej National Book Award (2014) otrzymała m.in. nagrodę
książkową Los Angeles Timesa (2012) oraz Nagrodę Tranströmera (2020). Jej wiersze
rzadko zawierają rymy, wiele opiera się na powtórzeniach, dominuje tryb
pierwszoosobowy. Tematyka tej poezji często inspirowana jest wydarzeniami z życia
osobistego autorki. Na język polski twórczość Louise Glück przekładała znakomita
polska poetka Julia Hartwig. Trzy wiersze  Glück („Eros”, „Czas” i
„Baśń”) znalazły się w tomie pt. „Dzikie brzoskwinie. Antologia
poetek amerykańskich”. Niestety, lwia część twórczości tegorocznej
noblistki nie jest na chwilę obecną dostępna w języku polskim.

A przecież nie jest to jedyny
tegoroczny „Nobel”.

5 października poznaliśmy
nazwiska laureatów w dziedzinie fizjologii
i medycyny. W tym roku zostali nimi Harvey J. Alter, Michael Houghton i
Charles M. Rice „za odkrycie wirusa wywołującego zapalenie wątroby typu
C”. Amerykanin Harvey J. Alter z
National Institutes of Health w Bethesda (USA) jako pierwszy wykazał, że
przyczyną WZW C jest nieznany wcześniej wirus. Badania Michaela Houghtona  z University
of Alberta w Edmonton w Kanadzie pozwoliły wyizolować materiał genetyczny
wirusa, który otrzymał nazwę wirus zapalenia wątroby typu C (wirus HCV). Amerykanin Charles M. Rice z Rockefeller
University w Nowym Jorku dostarczył ostatecznych dowodów na to, że zakażenie
HCV jest wystarczającym czynnikiem prowadzącym do zapalenia wątroby.

6 października ogłoszono tegorocznych
laureatów w dziedzinie fizyki. Są nimi: Anglik
Roger Penrose z Oxford University, Niemiec Reinhard Genzel z Max Planck
Institute for Extraterrestial Physics oraz Amerykanka Andrea Ghez z University
of California – kosmolog i dwóch astronomów. Nagrodę przyznano za
badania nad czarnymi dziurami.

7 października laureatkami
Nagrody Nobla w dziedzinie chemii zostały ogłoszone Emmanuelle Charpentier i
Jennifer A. Doudna. Komitet Noblowski docenił je za opracowanie metody edycji
genomu. Metoda pozwala m.in. tworzyć nowe modyfikacje genetyczne roślin
uprawnych oraz nowe metody leczenia raka i chorób wrodzonych. Charpentier
urodziła się we Francji. Jest
dyrektorką wydziału Maxa Plancka ds. nauki o patogenach. Doudna urodziła się w Waszyngtonie (USA). Jest profesorem na
Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley.

il. Pixaby Licence